Agrarisch Natuurbeheer in Limburg

Het gaat niet goed met de patrijs: op veel plekken in Nederland is de boerenlandvogel al helemaal verdwenen. In Limburg leven nog een paar geïsoleerde populaties. Natuurrijk Limburg werkt samen met boeren aan het patrijsvriendelijker maken van het landschap. Wij leveren onze bijdrage in de vorm van onze collega Rik Schreurs; hij is gedetacheerd bij het project en is verantwoordelijk voor het halen van de ecologische doelstellingen.

Sinds 2016 werken boeren niet meer in hun eentje aan agrarisch natuurbeheer maar samen in collectieven. Natuurrijk Limburg is zo’n collectief. Een collectief maakt plannen voor het agrarisch natuurbeheer en maakt de afspraken met boeren die het agrarisch natuurbeheer uitvoeren. Boeren kunnen bepaalde beheerpakketten afsluiten en krijgen daar een vergoeding voor. Ook voor het behoud van de patrijs zijn pakketten samengesteld. Een voorbeeld is de vogelakker: een structuurrijke akker waarin patrijzen veilig kunnen broeden en jaarrond voedsel vinden.

Zo proberen de betrokken partijen de patrijs er samen weer bovenop te helpen. Iedereen werkt daarin mee vanuit zijn eigen expertise. Wij zijn betrokken voor de waarborging van de ecologische kwaliteit. We houden de kwaliteit van de maatregelen in de gaten: wordt de patrijs hier beter van? Is het land bijvoorbeeld niet te nat? We gaan langs bij boeren en denkt met ze mee, sluit contracten af en doet ook de schouw (controle). En dat lukt goed omdat we de regio en de mensen kennen.

Winst zit in het landelijk gebied

Boeren zijn nieuwsgierig en hebben hart voor hún streek. Feit blijft ook dat hun eerste doel niet natuur beheren is. Bovendien hebben ze met allerlei regels te maken. Het is een spannende wisselwerking. Wij proberen er zo veel mogelijk uit te halen voor de patrijs en gaan altijd voor een 10.

Natuurlijk loop je soms alsnog met een 7 de deur uit. Dat is oké. Het nieuwe Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) is nog maar een paar jaar op weg. Partijen willen nu vooral mensen verbinden en ervaring opdoen. Waar knelt het bijvoorbeeld met de wetgeving? Samen met boeren proberen we tussen die wetgeving door te laveren, slimme oplossingen te vinden. Uiteindelijk gaat het om de lange termijn. Wij zetten onze expertise nu specifiek in voor de patrijs, straks ook voor de korenwolf. Patrijs en korenwolf zijn echte boegbeelden, maar in de toekomst gaat het om een gezond platteland voor veel meer soorten. Als ecologen zitten we er soms wat anders in dan boeren, maar er is zoveel winst te behalen in het landelijk gebied. Dat is voor ons het belangrijkste.

Trots

We ervaren het ANLb in Limburg als een bijzonder project. De eerste goede resultaten worden geboekt. Iedereen draagt bij vanuit zijn eigen kennis en ervaring. Het ANLb werkt bovendien echt vanuit het beheer, niet vanuit de overheid. Betrokkenen komen vaak bij boeren over de vloer en boeren spreken ook regelmatig met elkaar. Er wordt heel open gediscussieerd. Als een boer dan vertelt dat hij goede resultaten heeft, zie je hoe trots hij is en dat andere boeren er weer van leren.

Foto: Saxifraga – Peter Meiniger