Gebiedsbrede inventarisatie Etten-Leur

Wie wil bouwen, slopen, renoveren of verduurzamen moet onderzoeken of beschermde soorten in het plangebied aanwezig zijn. Dat is een tijdrovende klus. In een gebiedsbrede inventarisatie wordt dat onderzoek ineens voor een heel gebied of gemeente gedaan. Een initiatiefnemer hoeft dan niet afzonderlijk voor zijn plangebied onderzoek te doen. Dat bespaart tijd. Bovendien kun je met de resultaten van zo’n inventarisatie populaties proactief beschermen: in plaats van maatregelen voor een individu neem je maatregelen voor de hele populatie.

Hoe gaat dat in zijn werk?

Een gebiedsbrede inventarisatie is een enorme klus, want een hele gemeente moet in kaart worden gebracht. Ook willen we een soort volgen op het moment dat hij actief is, of juist op meerdere momenten in het jaar om de verschillende functies in beeld te brengen. Van het voorjaar tot vroeg in de winter van 2019 waren we aan de slag. We hebben Etten-Leur daarbij opgedeeld in 20 deelgebieden. In die deelgebieden hebben we huismus, gierzwaluw en vleermuizen geïnventariseerd. Niet elk individu wordt zo opgespoord. Wel ontstaat een breder beeld: de netwerken, de omvang van de populatie, plekken waar dieren op verschillende momenten vertoeven. Zo wordt het veel makkelijker om maatregelen te nemen voor de populatie als geheel.

Extra inspanning

Voor de gebiedsbrede inventarisatie volgen we een standaard werkwijze, maar waar noodzakelijk breiden we die uit. In Etten-Leur hebben we laatvliegers gezenderd. Uiteindelijk konden we één laatvlieger vangen en drie verblijfplaatsen opsporen. Vermoedelijk herbergt Etten-Leur alleen verblijfplaatsen voor mannen, geen grotere kraamverblijfplaatsen voor vrouwtjes.

Zien met eigen ogen

We vonden in totaal vijf soorten vleermuizen. Vooral de gewone dwergvleermuis was prominent aanwezig, met 46 zomer- en 23 kraamverblijfplaatsen. Daarnaast brachten we 373 nestlocaties van huismus en 462 nestlocaties van gierzwaluw in kaart. Klinkt abstract? Tijdens een excursie voor gemeente en woningbouwvereniging hebben we laten zien wat we zoal tegenkomen, zoals nestlocaties van gierzwaluwen, uitvliegende vleermuizen en vleermuizen tijdens het vangen. Dat maakt het tastbaarder en leidt tot meer begrip.

Naar soortmanagementplan

De gegevens van Etten-Leur zijn nu te bekijken via FloraFaunaCheck.nl. Een soortmanagementplan is in de maak. Met dit plan kan de gemeente Etten-Leur een generieke ontheffing aanvragen. Initiatiefnemers hoeven dan geen eigen ontheffing meer aan te vragen, mits ze het stappenplan uit het soortmanagementplan volgen. Via werkprotocollen uit dit plan nemen ze maatregelen die de populaties versterken. Ook voorziet het plan in de monitoring van de soorten.